Shiraz hay Syrah là một trong những giống nho đỏ nổi tiếng và được trồng rộng rãi trên toàn thế giới, đặc biệt được biết đến với khả năng tạo ra các loại rượu vang đỏ đậm đà, mạnh mẽ và phức tạp. Giống nho này có nguồn gốc từ vùng Rhône, miền đông nam nước Pháp, nhưng đã được đưa và phát triển mạnh mẽ ở nhiều quốc gia khác như Úc, Mỹ, Nam Phi và nhiều vùng khác.
Giới thiệu tổng quan về Shiraz/Syrah

Tên gọi Shiraz và Syrah thực chất chỉ cùng một giống nho, nhưng tên gọi khác nhau tùy theo vùng trồng và phong cách sản xuất. Ở Pháp và các vùng khí hậu ôn hòa, giống nho này thường được gọi là Syrah, trong khi ở Úc và nhiều quốc gia thuộc Thế giới mới, tên Shiraz được sử dụng phổ biến hơn. Sự khác biệt này không chỉ nằm ở tên gọi mà còn thể hiện qua phong cách rượu vang được sản xuất từ giống nho này, phản ánh đặc trưng terroir và văn hóa của từng vùng.
Syrah/Shiraz là giống nho có khả năng thích nghi cao với nhiều điều kiện khí hậu khác nhau, từ vùng khí hậu mát mẻ đến vùng khí hậu nóng ấm. Điều này giúp nó trở thành một trong những giống nho được trồng rộng rãi và được yêu thích nhất trong ngành công nghiệp rượu vang hiện đại.
Lịch sử và nguồn gốc giống nho Syrah/Shiraz

Giống nho Syrah có nguồn gốc từ thung lũng Rhône, miền đông nam nước Pháp. Các nghiên cứu di truyền hiện đại cho thấy Syrah là kết quả của sự lai tạo tự nhiên giữa hai giống nho bản địa là Dureza (giống nho cha) và Mondeuse Blanche (giống nho mẹ). Đây là một phát hiện quan trọng giúp làm sáng tỏ nguồn gốc và lịch sử phát triển của giống nho này.
Từ thế kỷ 19, Syrah được đưa đến Úc bởi James Busby – người được xem là “Cha đẻ của nghề trồng nho Úc”. Tại đây, giống nho này nhanh chóng trở nên phổ biến và được gọi với tên Shiraz. Từ những năm 1970, diện tích trồng Shiraz ở Úc tăng mạnh và hiện nay, Shiraz là giống nho được trồng nhiều nhất tại quốc gia này, đồng thời trở thành biểu tượng của rượu vang Úc trên thị trường quốc tế.
Ngoài ra, có nhiều truyền thuyết về nguồn gốc tên gọi Shiraz, trong đó có giả thuyết cho rằng giống nho này có liên quan đến thành phố Shiraz ở Iran – một vùng đất nổi tiếng về rượu vang từ thời cổ đại. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học hiện đại đã xác nhận rằng nguồn gốc thực sự của Syrah/Shiraz là từ vùng Rhône, Pháp.
Đặc điểm sinh học và sinh trưởng của Syrah/Shiraz

Syrah/Shiraz là giống nho đỏ có vỏ dày màu đỏ sẫm, quả nhỏ và mọng nước. Vỏ dày giúp nho có khả năng chống chịu tốt với các điều kiện khí hậu khắc nghiệt và sâu bệnh, đồng thời tạo ra lượng tannin cao – yếu tố quan trọng tạo nên cấu trúc rượu vang đậm đà và bền vững.
Giống nho này phát triển tốt trong các vùng khí hậu từ mát đến ấm, với đất đai thoát nước tốt, giàu khoáng chất. Syrah/Shiraz có khả năng thích nghi cao nhưng cũng rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm, đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc tỉ mỉ để đạt chất lượng quả tốt nhất.
So với các giống nho đỏ khác như Cabernet Sauvignon hay Merlot, Syrah/Shiraz có cấu trúc tannin mạnh mẽ hơn, độ axit vừa phải và hương vị phong phú hơn, đặc biệt là các nốt hương gia vị và trái cây đen đặc trưng.
Các vùng trồng Syrah/Shiraz nổi bật trên thế giới
Vùng Rhône, Pháp

Rhône là quê hương của Syrah, nổi tiếng với các vùng sản xuất rượu vang đỏ chất lượng cao như Hermitage, Côte-Rôtie, Crozes-Hermitage và Côtes du Rhône. Tại đây, Syrah được trồng trên các sườn đồi đá vôi và đất sét, tạo nên những chai rượu vang có hương vị tinh tế, cấu trúc cân bằng và khả năng lão hóa tốt.
Úc
Úc là quốc gia trồng Shiraz lớn nhất thế giới, với các vùng nổi bật như Barossa Valley, McLaren Vale và Hunter Valley. Shiraz Úc thường có phong cách đậm đà, trái cây chín mọng, tannin mềm mại và hương vị gia vị đặc trưng, phù hợp với khẩu vị người tiêu dùng toàn cầu.
Mỹ
Ở Mỹ, Syrah được trồng nhiều tại California, Washington và Oregon. Rượu Syrah Mỹ thường mang phong cách pha trộn giữa sự tinh tế của Pháp và sự đậm đà của Úc, với hương vị trái cây đen, tiêu và một chút khói.
Các vùng khác
Syrah/Shiraz cũng được trồng tại Nam Phi, Chile, Argentina và New Zealand, mỗi vùng lại mang đến những đặc trưng riêng biệt nhờ terroir và khí hậu đặc thù.
Hồ sơ hương vị & phong cách rượu vang Syrah/Shiraz

Rượu vang Syrah/Shiraz có màu đỏ đậm, cấu trúc tannin mạnh mẽ và độ axit vừa phải. Hương vị đặc trưng bao gồm trái cây đen như mâm xôi, việt quất, mận đen, kết hợp với các nốt gia vị tiêu đen, chocolate, da thuộc, khói và đôi khi có mùi thịt xông khói.
Syrah của Pháp thường có phong cách tinh tế, cân bằng, với hương vị phức hợp và khả năng lão hóa tốt. Trong khi đó, Shiraz Úc có xu hướng đậm đà, mạnh mẽ hơn, hương trái cây chín mọng rõ nét, phù hợp với khẩu vị hiện đại.
Ngoài ra, Syrah/Shiraz còn được sử dụng để phối trộn với các giống nho khác như Grenache và Mourvèdre, tạo nên các loại rượu vang pha trộn nổi tiếng như GSM blend, mang lại sự cân bằng và đa dạng hương vị.
Quy trình sản xuất rượu vang Syrah/Shiraz

Quy trình sản xuất bắt đầu từ việc thu hoạch nho bằng tay để chọn lọc quả chín đều và chất lượng. Sau đó, nho được xử lý nhẹ nhàng để giữ nguyên hương vị và màu sắc. Lên men thường diễn ra trong thùng thép không gỉ hoặc thùng gỗ sồi Pháp, với kỹ thuật kiểm soát nhiệt độ nghiêm ngặt nhằm đảm bảo sự phát triển tối ưu của hương vị.
Thời gian ủ trong thùng gỗ sồi có thể từ vài tháng đến hơn một năm, giúp rượu phát triển thêm các tầng hương vani, gia vị và tăng cường cấu trúc tannin. Một số nhà sản xuất còn áp dụng kỹ thuật whole cluster fermentation để tăng thêm độ phức tạp cho rượu.
Giá trị, phân hạng và các chai Syrah/Shiraz nổi bật

Syrah/Shiraz được phân hạng theo hệ thống terroir và vùng trồng, đặc biệt là ở Pháp với các cấp độ Grand Cru, Premier Cru, Village và Regional. Các chai rượu nổi tiếng như Penfolds Grange (Úc), E. Guigal (Pháp), Chapoutier (Pháp) được đánh giá cao về chất lượng và giá trị sưu tầm. Những chai rượu nho Syrah có mặt tại gian hàng: https://ruouvangdanang.com/product-category/theo-chung-loai/ruou-vang-do-da-nang/
Giá trị của rượu Syrah/Shiraz phụ thuộc vào tuổi rượu, vùng trồng, quy trình sản xuất và danh tiếng nhà sản xuất. Các chai cao cấp có khả năng lão hóa tốt, phát triển hương vị phức tạp theo thời gian.
Kết hợp món ăn với Syrah/Shiraz
Syrah/Shiraz phù hợp phục vụ ở nhiệt độ 16-18°C, sử dụng ly rượu thân bầu rộng để tập trung hương thơm. Rượu này kết hợp tốt với các món thịt đỏ như bò, cừu, thịt nướng, phô mai đậm vị và các món ăn có hương vị gia vị cay nồng, bao gồm cả các món ăn Việt Nam như thịt nướng, bò kho.
So sánh Syrah và Shiraz

Syrah và Shiraz là cùng một giống nho nhưng được gọi với hai tên khác nhau tùy theo vùng trồng và phong cách sản xuất. Syrah thường được dùng ở Pháp và các vùng khí hậu ôn hòa, mang phong cách tinh tế, cân bằng và phức tạp với hương vị tiêu đen, da thuộc và đất. Shiraz phổ biến ở Úc và các vùng khí hậu ấm hơn, có phong cách đậm đà, mạnh mẽ với hương trái cây chín mọng, chocolate và khói. Syrah thích hợp với khí hậu ôn hòa, trong khi Shiraz phát triển tốt ở vùng khí hậu nóng ấm. Giá trị của Syrah thường cao hơn do khả năng lão hóa và sự tinh tế, còn Shiraz có giá cả đa dạng và phù hợp với nhiều đối tượng người dùng.
Câu hỏi thường gặp về Syrah/Shiraz (FAQ)
- Syrah và Shiraz có phải là giống nho khác nhau không?
- Nên chọn Syrah hay Shiraz cho người mới bắt đầu?
- Syrah/Shiraz có phù hợp để phối trộn không?
- Những hiểu lầm phổ biến về Syrah/Shiraz là gì?
Kinh nghiệm thực tế, nhận xét chuyên gia & nguồn tham khảo

Nhiều chuyên gia Sommelier và Master of Wine đánh giá Syrah/Shiraz là giống nho có sự cân bằng tuyệt vời giữa hương vị và cấu trúc, phù hợp với nhiều phong cách thưởng thức. Các nhà sản xuất danh tiếng như Penfolds, Guigal, Chapoutier luôn được xem là chuẩn mực về chất lượng. Người thưởng thức thường chia sẻ trải nghiệm đa chiều, từ sự tươi mới của trái cây đến chiều sâu của hương vị gia vị và đất đai.
Kết Luận
Syrah hay Shiraz là giống nho đỏ đặc biệt với lịch sử lâu đời, đặc điểm sinh học khó trồng nhưng tạo ra những chai rượu vang đỏ đậm đà, phức tạp và đầy cảm xúc. Sự đa dạng phong cách, vùng trồng và quy trình sản xuất đã tạo nên một thế giới rượu vang phong phú, thu hút cả người mới và người sành rượu. Hiểu rõ về Syrah/Shiraz giúp người thưởng thức chọn lựa, kết hợp món ăn phù hợp và khám phá sâu sắc hơn nghệ thuật rượu vang.